Thật sự là một chủ đề mà mỗi năm nói về nó thì lại có thêm nhiều chuyện
Nói sơ sơ đại khái thì không tới đâu
Mà nói kỹ chi tiết thì chắc vài trăm trang ko hết
Anyway, bài này mục tiêu của mình là để cả những người là newbie cũng hiểu được cách thức vận hành một hệ thống kinh doanh online
Để các bạn thấy sân chơi này có phù hợp với mình ko, nếu ko thì chuyển hướng sang bebike với gojek nhanh cho đỡ phải băn khoăn nặng lòng
Cách đây 10 năm hơn thì những ae bán hàng Online chủ yếu tung hoành trên các forum như muare, nhattao… hay các site mua bán rao vặt như rongbay, enbac…
Còn bây giờ thì ngành Digital Commerce chia ra rất nhiều dòng với sự khác biệt rõ rệt, nên các bạn cần có một sự định hình ban đầu trước khi bắt tay vào nghề. Từ đó xem xét xem nên lựa chọn con đường nào phù hợp cho bản thân
Với trải nghiệm của mình thì mình tạm tách nó ra làm mấy trường phái
Nếu chia theo thị trường thì có hai trường phái chính là Bán Nội Địa và Bán Quốc Tế
Trong Bán Quốc Tế thì lại có hai nhóm thị trường là thị trường US, UK… và nhóm thị trường nhỏ hơn là SEA, EA
Mà về cơ bản sự khác biệt lớn nhất nằm ở phương thức thanh toán
Ở những nước phát triển thì hình thức chủ yếu là DVP (Delivery-versus-payment) hay Online Payment, hiểu đơn giản là tiền trao rồi cháo mới múc, thanh toán trước khi nhận hàng
Ở nhóm còn lại thì hình thức phổ biến hơn là COD (Cash On Delivery), tức là nhận hàng rồi mới trả tiền
Từ sự khác biệt giữa thị trường và phương thức thanh toán khác nhau này lại chia ra mấy trường phái kinh doanh
Phương thức DVP thuần túy sẽ nằm ở các dòng
1 – Bán trên Sàn TMDT quốc tế: như Amazon, Ebay, Etsy…
2 – Bán trên Web Commerce tự build trên nền tảng như Shopify, WooCommerce… Ae cá mập Việt Nam làm rất khỏe món này với ngành POD, Dropship
3 – Bán trên Platform chuyên về POD như Teechip, Mofeetee, Gearlaunch… hay ae vẫn gọi tắt là bán áo thun, thật ra là bán design còn design đó được in lên áo, lên mũ hay lên cốc chén chăn màn là do ae tùy biến
Phương thức COD thì sẽ tập trung ở các dòng như
4 – Bán hàng trực tiếp trên Facebook (có thể dùng Profile, Group hoặc Fan Page… mỗi phương tiện này lại có một cách làm khác nhau)
5 – Bán hàng trực tiếp qua profile trên các nền tảng Social khác như Zalo, IG, Tiktok…
6 – Bán hàng trên Landing Page ở Việt Nam
7 – Bán hàng trên Web Commerce tự build (do nhiều landing quá nên làm một landing là không xuể, phải làm web)
8 – Bán hàng trên Landing Page ở nước ngoài (chủ yếu là các nước SEA)
Cả DVP và COD kết hợp thì sẽ có
9 – Bán đồ ăn thức uống thông qua các nền tảng như GoJek, Baemin, Now…
10 – Bán hàng trên sàn TMDT trong nước như Shopee, Tiki, Lazada…
Hiện tại thì chủ yếu ae vẫn thích COD nhưng trước động thái khuyến khích Purchase Online (qua các ví điện tử như AirPay, Moca…) để được freeship thì một bộ phận khách hàng cũng đã tích cực sử dụng DVP hơn, và đây có lẽ cũng là xu hướng của tương lai khi mà các sàn đảm bảo được sự an toàn cho người mua
Mình sẽ ko đề cập tới các boss kinh doanh thông qua việc xây hệ thống nhà phân phối, hay anh em vẫn gọi là ca đấp. Tuy vẫn sử dụng kênh Online nhưng bản chất của nó ko phải là Digital Marketing mà là MLM (multi level marketing). Trong mô hình này Digital chỉ đóng vai trò là công cụ chứ ko phải phương thức
Tất nhiên là họ vẫn kết hợp phương án (4) (5) và cả (6) để có được hiệu quả cao hơn rất nhiều so với mô hình MLM truyền thống trước đây
Phổ biến, dễ chơi và dễ trúng thưởng hơn cả thì chắc là (4) & (10) – tất nhiên cũng vì dễ chơi nên số game thủ tham gia vào đông và số vận động viên ngã ngựa ở đây cũng là đông nhất
Mục (6) thì đang tăng trưởng tương đối tốt trong những năm qua
Tất nhiên nếu bạn muốn thử trải nghiệm cảm giác đem ngoại tệ về cho quốc gia thì có thể thử nghiệm mục (8), nhưng hãy làm tốt mục (6) trước đã
Còn lại thì phần lớn là ko dành cho tay ngang hay newbie
Bán hàng trên Sàn mới bùng nổ lên trong khoảng 4 năm trở lại đây, trước sự bơm tiền không biết tiếc của các cá voi, nên chắc chắn sẽ là xu thế của tương lai
Còn bán trên Facebook thì cũng đã có tuổi đời được 10 năm, mức độ phổ biến thì ko cần bàn cãi nữa
Vậy nếu như bạn muốn bắt đầu kinh doanh, hãy thử tìm hiểu những thứ dễ và phổ biến trước.
Nếu chơi game này mà win thì mới tính tới game khác được.
Trong phần tiếp theo chúng ta sẽ nói kỹ hơn về cách để có lời với game số (4) – Kinh doanh trên Facebook
Donnie Chu
Donnie Chu là một người hoạt động trong lĩnh vực truyền thông đa phương tiện đã hơn 10 năm, xuất thân là một người làm MMO, hiện tại thì đang tập tành làm Business.
Chu là nhà sáng lập & cổ đông của một vài công ty nhỏ. Mọi người có thể đã từng biết tới tập thể các công ty này thông qua tên gọi DC Group (Digital Commerce Group).
Blogging & Build Community là hai niềm đam mê của Chu.